BÍ MẬT HẬU TRƯỜNG
Cần cù tập luyện là chuyện hoang đường với các CLB lớn
Cần cù tập luyện là chuyện hoang đường với các CLB lớn
Tháng 1/2017 tại Doha, Qatar, Carlo Ancelotti bình thản nhâm nhi ly espresso và dựa lưng vào chiếc ghế bành. Ông hỏi môt vị khách tới thăm khu tập trung của Bayern “Anh có biết từ khi mùa giải bắt đầu tới lễ Giáng sinh, Bayern có bao nhiêu tuần tập luyện đủ 6 ngày/tuần không?”.
“Cứ đoán đi”, Ancelotti nói tiếp.
Vị khách còn chưa kịp đưa ra đáp án thì Ancelotti đã nhanh nhẩu giơ độc món ngón tay lên trời: “Một tuần thôi”.
Đây là tình hình chung của số đông giới huấn luyện cao cấp tại châu Âu. Hàng năm, họ nhận về khoản tiền lương hậu hĩnh để xây dựng một triết lý, một đội hình, một lối chơi. Nhưng trong 12 tháng ròng rã đấy, không chỉ có lịch thi đấu. Còn những kỳ nghỉ theo lịch toàn quốc hay những lần triệu tập ĐTQG.

Vì nhiều lý do, các CLB lớn như Bayern có số ngày tập luyện thực tế rất ít
Buổi tập đầu tiên của Bayern trong mùa giải mới là ngày 11/7/2016. Như vậy là 8 tuyển thủ dự EURO 2016 không thể góp mặt và thực tế, phải gần 4 tuần sau thì nhóm này mới quay trở về đại bản doanh.
Ngoại trừ Jerome Boateng, Manuel Neuer, Joshua Kimmich, Thomas Mueller, Mats Hummels, Robert Lewandowski, Kingsley Coman và Renato Sanches, Bayern tập luyện thêm 2 tuần và bắt đầu chuyến du đấu Bắc Mỹ ở Chicago (27/7), Charlotte (30/7) và Đông Rutherford, New Jersey (3/8).
Sang ngày 4, toàn đội lên máy bay về Đức và bắt đầu mùa giải mới bằng trận Siêu Cúp Đức (14/8). Từ đó tới kỳ nghỉ Đông giữa mùa là 3 đợt triệu tập ĐTQG vào tháng 9, 10 và 11, mỗi lần kéo dài 10 ngày. Tính cả thảy, Ancelotti nghỉ ngơi đủ 1 tháng.
Vào tháng 9, Carletto chỉ còn lại 4 cầu thủ (những người không góp mặt trong danh sách ĐTQG). “Tập gì bây giờ? Đấy là còn những người mới hết chấn thương và bay quãng đường 1/2 bán kính thế giới về Munich”, Ancelotti nói. Theo tính toán, trong nửa mùa giải đầu tiên (khoảng 4,5 tháng), Bayern đã xả trại tới 1 tháng.
Từ ngày 5/8 (khởi tranh mùa giải) tới ngày 21/12 (bắt đầu kỳ nghỉ Đông) là 138 ngày. Bayern mất 30 ngày trả cầu thủ về ĐTQG, mất thêm 25 ngày thi đấu và 13 ngày nghỉ hàng tuần theo hợp đồng lao động.

Có khá nhiều cầu thủ phải tập riêng vì chấn thương, hồi phục thể lực khiến hiếm khi toàn đội có mặt đầy đủ
Còn 70 ngày dành cho các bài tập ở trại huấn luyện. Nhưng phải trừ tiếp ngày kề sát giờ bóng lăn, khoảng thời gian dành cho các bài tập nhẹ và thả lỏng (hầu như không có bài tập chiến thuật nặng 1 ngày trước khi thi đấu), ở đây là 25 ngày nữa.
Như vậy, tổng số ngày Ancelotti có thể tập hợp đầy đủ đội hình và hướng dẫn các mảng miếng là 45. Tất nhiên, đấy vẫn là con số lý tưởng hóa vì trong tập luyện, luôn có những ngày dành cho các bài tập phục hồi thể chất, cầu thủ chấn thương không thể tập chung và vô vàn lý do khác.
Phần lớn các CLB chỉ tập nửa ngày. Một số đội tập làm 2 phiên (Tottenham) nhưng quy trình phổ biến bao giờ cũng bao gồm các bài tập làm nóng cơ thể đầu giờ tập.
“Thực tiễn mà nói, cả đội chỉ tập kỹ-chiến thuật trong 45 phút mà thôi”, Ancelotti lý giải tiếp.
Bây giờ, hãy bàn tới một giáo án bóng đá cơ bản. Thường thì cuốn giáo trình dạy bóng đá phổ quát bao gồm 45 bài tập nhỏ. Nếu mỗi buổi tập một bài thì tổng số thời gian thực hành trên sân tập là 2.025 phút, tương đương 33h45’ trải dài qua 4,5 tháng. Chia ra, mỗi tháng tập 7,5 tiếng – còn ít hơn cả thời gian đội di chuyển trên xe buýt tới các địa điểm thi đấu.
Câu hỏi đặt ra: Những người như Ancelotti nhận lương để… ăn không ngồi rồi? Trên một khía cạnh nào đó, không sai. Sự thật là đội bóng càng lớn, càng có ít thời gian cho tập luyện nếu chưa nói là không tập.
Nhưng Ancelotti, Pep Guardiola hay Conte đâu hề muốn thế. Quá ít thời gian sinh hoạt tập thể thường dẫn tới những tổn thương tâm lý mà phải về lâu dài, hậu quả của nó mới lòi ra.

Với các HLV hàng đầu như Ancelotti, để tập chiến thuật cho các cầu thủ là cả 1 nghệ thuật sắp xếp thời gian
Thi thoảng, vẫn có trường hợp một cầu thủ đang ở trên đỉnh cao chuyển CLB là lập tức mất phương hướng, trượt dốc không phanh mà chẳng có lập luận khoa học nào lý giải nổi. Đơn giản là khi chuyển sang môi trường mới, vì không tập luyện thường xuyên nên đâm ra lạc nhịp trong một tập thể đã chơi bóng cùng nhau lâu năm. Đây là còn tạm thời bỏ qua những vấn đề về cuộc sống bên lề.
Tai hại hơn, rất nhiều phương án chiến thuật mang tính lập trình cao đòi hỏi sự tập luyện thuần thục đang đóng vai trò định đoạt số phận một trận đấu. Khoảng 1/4 số bàn thắng ở 5 giải VĐQG hàng đầu châu Âu tới từ các tình huống cố định – phần công việc có định lượng trên sân tập chưa đến 15 phút/tuần.
Về mặt cơ học, làm HLV bóng đá, nhất là những HLV tốp trên đúng là “việc nhẹ, lương cao”. Song áp lực đè lên vai giới huấn luyện lại cực lớn vì chỉ tiêu BLĐ đề ra đầy ắp tham vọng, trong khi thời gian “rèn binh” chẳng đáng bao nhiêu.